Muzeum Historyczne w Grajewie (Grajewska Izba Historyczna) - "Eksponat miesiąca"

Cennik Cechu Rzeźnicko-Wędliniarskiego w Grajewie

na sprzedaż mięsa i wędlin – 1937 r.

Jako eksponat miesiąca czerwca proponuje cennik Cechu Rzeźnicko-Wędliniarskiego w Grajewie na sprzedaż mięsa i wyrobów wędliniarskich z 1937 r.

Przedmiot jest papierowym dokumentem o wymiarach 250 x 155 mm szerokości. Ma on formę drukowanego formularza do odręcznego wypełnienia, co też faktycznie nastąpiło.

Autografy kolarzy Wyścigu Dookoła Polski - 1958 r.

Grajewska Izba Historyczna jako eksponat miesiąca maja proponuje autografy uczestników Wyścigu Dookoła Polski z 1958 r.

Eksponat jest wyrwaną z zeszytu kartką papieru w kratkę i ma wymiary 205 x 138 mm. Z obu stron jest zapisana odręcznymi podpisami (autografami) kolarzy, biorących udział w etapie Wyścigu Dookoła Polski z 1958 r., który miał swój start w Grajewie, a kończył się w Olsztynie. Wykonane odręcznie podpisy, różnymi długopisami/piórami nie zawsze są w pełni czytelne, ale wśród nich da się wyróżnić podpisy m.in. następujących osób: Tatarsky, Frisch, Inthaler, Müller, Reisinger, Chantrain, Devriesse, Everaerts Goossnes, Vandenbroeck, Lepine, Estival, Quidu, Champion, Raidde, Rhien Gaidermans, Van der Ven, Kool, Steenwoorden, Zidan, Valent, Levacic, Jugo, Helmut Stolper, Oldenburg, Fielder I, Fielder II, Grunzig, Johnny Blundson, Hughes, Bartrop, Eastwood, JW Oldfield England, Wierucki T., Jankowski, Ulik, Pijanowski, Pancek, Prygiel, Wawrzko, Matuszewski, Kowalski, Wilczewski, Piechaczek, Wróbel, Ścibiorek, Kamiński, Łasak, Klabiński, Tłustochowicz, Grabowski, Steindten, Krupiński, Kaczmarczyk, Gęszka, Chwiendacz, Wrzesiński, Królak, Burak, Chomoniuk, Głowaty, Łozowicki, Gazda, Gazda K., Osiak, Fornalczyk, Pruski, Rudawski, Jarzębski, Miś, Krawczyk, Brzeiżnski, Bednarek, Janik, Beker, Pokorny, Preczyński, Miszczak, Trochanowski, Podobas, Więckowski, Bugalski, Cieślak, Bedyński, Wiśniewski, Wójcik, Jarząbek, Domański, Jurek, Kost, Paradowski, Świątek, Woźniak, Cierajewski, Brzezowski. Przy niektórych z nazwisk można też rozróżnić zapisane numery startowe m.in.: 12, 15, 19, 31, 35, 37, 41, 56, 63, 65, 73,

Nieśmiertelniki włoskie z terenu obozu w Boguszach/Prostkach 

Grajewska Izba Historyczna jako eksponat miesiąca kwietnia proponuje dwa nieśmiertelniki włoskie z terenu obozu w Boguszach/Prostkach.

Oba nieśmiertelniki zostały wykonane z cienkiej, miedzianej blaszki w formie prostokątów o wymiarach ok. 36x40 mm, którego górna krawędź pierwotnie była wyciągnięta do góry i zakończona otworkiem służącym do przeciągnięcia sznurka. Wzdłuż krawędzi wytłoczenie w formie wypukłego rantu służące do łączenia z drugą blaszką, gdyż w oryginale nieśmiertelniki składały się z dwóch blaszek, na których był nieco różny układ wytłoczonych napisów. W naszych zbiorach znajduje się w każdym przypadku tylko jedna z nich. Na powierzchni zostały wytłoczone w kilku rzędach z wyrównaniem do lewej (wysokość liter ok. 3 mm) dane personalne żołnierzy, do których należały:

Legitymacja pracownicy Nadwiślańskich Kolei Żelaznych z 1910 r.

Jako eksponat marca prezentujemy legitymację pracownicy Nadwiślańskich Kolei Żelaznych z 1910 r.
Dokument został wystawiony 1 listopada 1910 r. dla Zofii Ksepko. Jest on wykonany z płótna o barwie zielonej, ma wymiary 179 x 134 mm i jest składany w pół, w związku z czym można wyróżnić 4 „strony”. Dokument zawiera czarne nadruki, dodatkowo wypełniony jest pismem odręcznym, całość w języku rosyjskim.

Książka z biblioteki Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika w Grajewie

W tym roku obchodzimy podwójną rocznicę związaną z Mikołajem Kopernikiem – 19 lutego mija 550 lat od jego urodzin, zaś 21 maja 480 lat od jego śmierci. Dlatego jako eksponat miesiąca lutego proponujemy książkę z pieczęciami Grajewskiego Gimnazjum imienia Mikołaja Kopernika.

Jest to „Pamiętnik Mierosławskiego (1862-1863)” wydany przez Instytut Wydawniczy „Bibljoteka Polska” w Warszawie w 1924 r. Książka ma 225 mm wysokości, 150 szerokości oraz 17 mm grubości grzbietu. Jest oprawiona w płócienno-tekturową okładkę w kolorze ciemnozielonym.

Odznaka Pamiątkowa Sejmu Ustawodawczego 1919–1922   

grajewskiego posła Jana Zyskowskiego

Jako eksponat miesiąca stycznia proponujemy Odznakę Pamiątkową Sejmu Ustawodawczego, którą otrzymał pierwszy poseł związany z Grajewem – Jan Zyskowski.

Książeczka wkładowa z okresu II RP

– Komunalnej Kasy Oszczędności powiatu szczuczyńskiego w Grajewie

Grajewska Izba Historyczna jako eksponat grudnia prezentuje książeczkę wkładową Komunalnej Kasy Oszczędności powiatu szczuczyńskiego w Grajewie, pochodzącą z okresu II Rzeczpospolitej.

Książeczkę wydrukowano w 1929 roku została nakładem czasopisma „Oszczędność” (Warszawa, ul. Napoleona 7) w Zakładach Graficznych „Nasz Sklep – URANIA” S.A. Całość dokumentu liczy 16 ponumerowanych stron zszytych w tekturowej okładce. Książeczka ma wymiary 100 x 155 mm.

Żelazne zwieńczenie z drewnianego krzyża przydrożnego z przełomu XIX i XX w.

Grajewska Izba Historyczna jako eksponat miesiąca listopada proponuje kuty, żelazny krzyż, będący zwieńczeniem drewnianego krzyż przydrożnego.

Przedmiot został wykonany z żelaza. Został wykuty zapewne przez jakiegoś miejscowego kowala w lokalnej kuźni na przełomie XIX i XX wieku. Poszczególne elementy nie są wykonane zbyt dokładnie.

Krzyż ma 400 mm wysokości oraz 215 mm szerokości. Zwieńczenia boczne belki poziomej i górne belki pionowej ma formę stylizowanych trójlistnych zakończeń w formie trapezowej. Z miejsca przecięcia belek odchodzą stylizowane faliste promienie (zachowały się 3) o długości ok. 190 mm. W dolnej części belki pionowej przynitowany jest półksiężyc z ramionami skierowanymi ku górze. Wszystkie elementy łączone są ze sobą za pomocą metalowych, zakuwanych nitów. W dolnej części krzyż zwęża się w formę „szpikulca”, który służył do wbicia w drewnianą belkę krzyża.

Eksponat jest w stanie dobrym i jest przykładem lokalnych tradycji religijnych i zdobniczych, które odchodzą w zapomnienie.

Książka z okresu II RP z biblioteki Komisariatu Straży Granicznej w Grajewie

Grajewska Izba Historyczna jako eksponat miesiąca października proponuje książkę „Demon Erytrei” autorstwa Edmunda Bartoszka, należącą w okresie II RP do Komisariatu Straży Granicznej w Grajewie.

Książka została wydana w 1936 r., a jej wydawcą był Stanisław Cukrowski (Warszawa : Zakł. Graf. Drukprasa). Akcja sensacyjnej powieści dzieje się w czasie II wojny włosko-abisyńskiej w 1935 roku.

Została oprawiona introligatorsko w sztywna kartonową okładkę z płóciennym grzbietem, w związku z czym nie ma oryginalnej okładki. Jej wymiary zewnętrzne to 183 x 125 mm i 25 mm grubości.

Odznaka pułkowa 9 Pułku Strzelców Konnych 

z ekshumacji w okolicach Domanowa

Jako eksponat miesiąca września proponujemy odznakę żołnierską 9 Pułku Strzelców Konnych im. Gen. Kazimierza Pułaskiego, pochodzącą z ekshumacji żołnierzy poległych we wrześniu 1939 r. w okolicy miejscowości Pruszanka (gmina Brańsk), która była prowadzona w 1998 r. Odznaka została przekazana do zbiorów GIH w 2001 r. przez przedstawiciela Straży Granicznej, która prowadziła badania - mjr Kajetana Szczepańskiego.